W poszukiwaniu zaginionych osad wikingów. Legendy pchnęły Duńczyków do kolonizacji Grenlandii
13 lipca 2023, 14:38Często zapominamy, że Dania jest jednym z największych krajów na świecie. W Europie większa jest tylko Rosja. Należy do niej bowiem Grenlandia, a Duńczycy skolonizowali ją pod wpływem legend o zaginionych osadach wikingów. W 985 roku Eryk Rudy poprowadził grupę islandzkich rolników na Grenlandię. Założyli osadę na zachodnim wybrzeżu wyspy i przez ponad 400 lat utrzymywali kontakty z Europą. Urwały się one w XV wieku, ale legendy o osadnikach oraz ich bogactwie przetrwały i stały się siłą napędową XVIII-wiecznej eksploracji Grenlandii.
Zespół stresu pourazowego z Mezopotamii
26 stycznia 2015, 11:30Analizując tłumaczenia tekstów z Mezopotamii, naukowcy natrafili na dowody zespołu stresu pourazowego z czasów X dynastii, zwanej również asyryjską (1300-606 p.n.e.). Wg specjalistów, świadectwa żołnierzy nawiedzanych przez duchy, z którymi zmierzyli się w bitwie, pasują do współczesnej diagnozy PTSD. Stąd wniosek, że PTSD (od ang. posttraumatic stress disorder) jest zapewne tak samo stare, jak ludzka cywilizacja.
Bursztyn z Bałtyku trafił na zachód Europy o co najmniej 1000 lat wcześniej, niż sądzono
24 października 2023, 10:35Pojedynczy bursztynowy koralik może zmienić naszą wiedzę na temat prehistorycznych szlaków handlowych i kontaktów pomiędzy ludami i kulturami na terenie Europy. Naukowcy z Uniwersytetów w Grenadzie i Cambridge zidentyfikowali najstarszy kawałek bursztynu bałtyckiego na terenie Półwyspu Iberyjskiego. Pochodzi on z IV tysiąclecia przed naszą erą i dowodzi, że bursztyn znad Bałtyku trafił na zachód Europy o co najmniej 1000 lat wcześniej niż sądzono
Będzie rekordowo mało lodu?
12 marca 2015, 10:34Wszystko wskazuje na to, że w bieżącym roku w Arktyce będziemy mieli do czynienia z rekordowo małą powierzchnią lodu pływającego. Fakt, że sezon topnienia rozpoczyna się przy bardzo niskim – być może rekordowo niskim – zimowym zasięgu lodu pływającego to nic dobrego - stwierdziła Jennifer Francis z Rutgers University.
Badania DNA ujawniły występowanie zespołu Downa w prehistorycznych społeczeństwach
21 lutego 2024, 12:34Członkowie międzynarodowego zespołu naukowego przeanalizowali dane DNA dotyczące dawno zmarłych niemal 10 000 osób, poszukując w nich śladów zespołu Downa. Choroba ta spowodowana jest obecnością dodatkowego chromosomu 21 (trisomia 21. chromosomu). Analizy wykonane przez naukowców z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku pozwoliły na zidentyfikowanie sześciorga dzieci z zespołem Downa. Pięcioro z nich zmarło ponad 2000 lat temu
Zanikanie dużych roślinożerców wieszczy problemy
4 maja 2015, 15:58Zanikanie wielkich roślinożerców może spowodować, że w ekosystemie pojawi się poważna luka. Problem dotyczy przede wszystkim Afryki i części Azji, w tym najbardziej zróżnicowanych przyrodniczo obszarów planety.
Brak dowodów, by ciągłe monitory glukozy (CGM) pomagały zdrowym osobom. Mogą za to szkodzić
8 lipca 2024, 09:07Ciągłe monitory glukozy (CGM) są od pewnego czasu reklamowane, jako urządzenia pomocne w utrzymaniu zdrowego trybu życia i zdobywają popularność wśród osób, które taki tryb życia chcą prowadzić. Tymczasem obecnie brak jest dowodów zarówno odnośnie korzyści, jakie zdrowe osoby miałyby odnosić ze stosowania CGM, jak i odnośnie samej dokładności pomiarów u zdrowych osób. Co więcej, autorzy badań sugerują, że CGM mogą mieć niekorzystny wpływ na zdrowie osób, które używają tych urządzeń nie z powodu choroby, a zwabione reklamą przez producentów.
Szympansy piją alkohol za pomocą zmiętych liści
10 czerwca 2015, 10:35Szympansy z kolonii w Bossou w południowej Gwinei wykorzystują liście, by pić alkohol powstały w wyniku fermentacji zbieranego przez ludzi bogatego w cukry soku rafii.
Wielkoszczury pomogą w walce z przemytem części ciał dzikich zwierząt
19 listopada 2024, 08:46Organizacja APOPO (Anti-Persoonsmijnen Ontmijnende Product Ontwikkeling) od dawna szkoli wielkoszczury południowe do wykrywania min lądowych i gruźlicy. Jej najsłynniejszym wychowankiem był Magawa, szczur, który wykrył w Kambodży ponad 100 min lądowych – ratując w ten sposób życie i zdrowie wielu ludzi – za co został odznaczony złotym medalem. APOPO od kilku lat współpracuje też z Endangered Wildlife Trust, badając możliwość wykorzystania wielkoszczurów do wykrywania przemycanych części ciał dzikich zwierząt.
Właściciele kotów zaprzeczają
6 lipca 2015, 11:29Pomimo tego, że koty domowe – szczególnie w miastach - sieją poważne spustoszenie w populacji ptaków i innych zwierząt, to ich właściciele nie mają zamiaru zrobić niczego, by chronić środowisko przyrodnicze. W piśmie Ecology and Evolution ukazały się wyniki badań przeprowadzonych przez uczonych z University of Exeter dotyczących postaw właścicieli kotów. Uczeni skupili się na badaniu kociej populacji i jej właścicieli w dwóch brytyjskich wsiach – Mawnan Smith oraz Thornhill.